زیبایی های ایران تمامی ندارد؛ / نبکاها در کویر لوت شگفتی می آفرینند!
زیبایی های ایران تمامی ندارد؛ / نبکاها در کویر لوت شگفتی می آفرینند!
هادی شفیعی/ همه جای طبیعت ایران زیباست و این زیبایی تنها مختص شمال کشور نیست بلکه به هر جایی از ایران پهناور که پا بگذارید زیبایی و شگفتی های خاص خود را دارد. طبیعت زیبای ایران با هیچ قلمی یارای توصیف نیست. چشم اندازها و مناظر طبیعی کشور به قدری پرجلوه و با شکوه هستند که در نگاه اول چشم و دل هر رهگذری را می ربایند.
در مسیر جاده شهداد به نهبندان منطقه ای وجود دارد که نامش « ده سیف» است جایی که نبکاها با قامتی افراشته به شوره زارهای اطراف کویر لوت با ناز و کرشمه فخر می فروشند.
جنگلهای «نبکا» یا «گلدانهای بیابانی » پدیده ای حاصل از تعامل فرسایش باد و پوشش گیاهی است، جایی که گیاه در مسیر حمل و ترانزیت فرسایش باد مانع ایجاد می کند و باعث می شود که در پای گیاه ماسه ها تجمع کنند و به مرور زمان تلی از ماسه با تاجی از پوشش گیاهی ایجاد شود. این پدیده را نبکا یا گلدان های بیابانی می گویند.
... آری زیبایی های کویرلوت و شگفتی های آن تمامی ندارد. به اطراف که می نگری درختان و درختچههای گز در گلدانهای بیابانی لوت حسابی خودنمایی می کنند. نبکاها زندگی خود را در گرمترین نقطه زمین یعنی شهداد انتخاب کرده اند و گاهی قامت خود را به بیش از ۱۰ متر افراشته کرده اند. در حالی که ارتفاع بلندترین نبکاهای صحراهای آفریقا به زحمت به سه متر هم نمیرسد.
. در کویرلوت درختان گز مهمان ناخوانده نبکاها هستند و زمین ها پوشیده از ماسه. نبکاها عموماً در سطح همواری میرویند که میزان ماسه آن متوسط و سطح آب زیرزمینی آن بالا و یا رطوبت کافی برای رشد گیاه در آن فراهم باشد.
درهیچ جای دنیا نمیتوان چنین ارتفاعی از نبکاها را دید و این هم از شگفتیهای کویر لوت است.
شهداد کلکسیونی از اشکال مختلف خشک است و مرتفع ترین نبکا با 12 متر ارتفاع در کریم آباد شهداد خودنمایی می کند که در دنیا بی نظیر است.
نبکاها در تثبیت شنهای روان و جلوگیری از پیشروی آنها و نیز در جذب گردشگر و اقتصاد نقش مهمی دارند و به همین جهت حفظ و نگهداری از آنها، وظیفه همه ماست.
باد، اصلی ترین عامل ایجاد نبکاهاست که خاک و رسوبات را برداشت کرده و به پای گزها می ریزد و تشکیل نبکا می دهد.
از گذشته های دور گردشگران زیادی از داخل و خارج از کشور به این منطقه می آمدند تا اشکال مختلف زمین را در فاصله بسیار کمی در قالب نبکا و کلوت در داخل کویر لوت شاهد باشند.
بر اساس شنیده ها متاسفانه در سالهای اخیر، نبکاها کم مورد بی مهری قرار نگرفته اند! و طی این سال ها دستبرهای زیادی به درختان گز زده شده است. افراد محلی و برخی سودجویان به علت این که خاک نبکاها بسیار حاصلخیز است؛ اقدام به برداشت آن میکنند که این مسئله باعث تخریب نبکاها و از بین رفتن پوشش گیاهی شده و اگر جلوی آنها گرفته نشود این تله های گیاهی که سدی مستحکم در برابر شن های روان هستند به سمت شهر حرکت می کنند و نفس شهداد و روستاهای آن را به شماره می اندازند.
مزرع سبز فلک دیدم و داس مه نو یادم از کشته خویش آمد و هنگام درو
حقیقت این است همانقدر که جنگل ها، دریاها و علفزارها زیبا هستند، کویر نیز جذابیت های منحصر به خود را دارد و این مناطق به ظاهر بی روح تأثیرعظیمی بر مشاهدات و تفکرات آدمی داشته اند.
دنیایی که ما درجستجویش بودیم، بسان ستاره ای تنها، بی حرکت و رها از هرگونه مسایل گذرا فراسوی مرگ و زندگی قرار دارد. برای کسانی که با کویر بیگانه اند مفهومی جز بیم و هراس ندارد و در قلب کسی که با زیبایی ها و هراسهایش آشنا شدند شوقی غیرقابل تسکین برای بازگشت دوباره جا داده است.
و به قول دکتر آلفونس گابریل اتریشی، کویر و بیابان کسی را که یکبار افسونش شده باشد رها نمی کند
زیبایی های ایران تمامی ندارد؛ / نبکاها در کویر لوت شگفتی می آفرینند!
ارسال به دوست